NATO Genel Sekreteri Rutte: Çin’in Askeri Genişlemesi Tayvan Çatışması Riskini Artırıyor

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Çin’in önemli ölçüde artan askeri genişlemesinin Tayvan konusunda çatışma olasılığını yükselttiğini belirtti. Rutte, 11 Temmuz 2025 itibarıyla yaptığı açıklamalarda, Çin’in Tayvan’a yönelik bir hamlede bulunması durumunda, Pekin’in Rusya’yı Avrupa’da sorun çıkarmaya teşvik ederek NATO’nun dikkatini ve kaynaklarını dağıtma ihtimalinin gerçekçi olduğunu savundu. Bu iddia, Avrupa’nın Rusya ile olası bir savaş için hazırlık yapmasının ardındaki nedenlerden biri olarak görülüyor ve Putin’in Ukrayna ile ateşkes görüşmelerine yanaşmamasının, Çin-Tayvan geriliminin farkında olmasından kaynaklanabileceği öne sürülüyor. Rutte’nin “Çin, Tayvan’ı ele geçirme hedefini giderek daha fazla hazırlıyor ve bunu büyük olasılıkla Rusya ile koordine edecek,” şeklindeki ifadeleri, küresel güvenlik dinamiklerinde yeni bir dönemi işaret ediyor. Ancak, bu senaryoların doğruluğu ve uygulanabilirliği, mevcut bilgilerle kesinleşmiş değil ve stratejik bir değerlendirme gerektiriyor.

Rutte’nin açıklamaları, Çin’in Tayvan üzerindeki iddialarını ve askeri yığınağını merkeze alıyor. Çin, Tayvan’ı “ayrılmaz bir parçası” olarak görürken, Taipei demokratik bir yönetimle bağımsızlığını savunuyor ve Batı müttefikleriyle yakın ilişkiler kuruyor. NATO lideri, Çin’in askeri kapasitesinin hızla büyüdüğünü ve bu durumun Tayvan’a yönelik olası bir işgal planını desteklediğini ifade etti. Ayrıca, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşta Çin’den lojistik destek aldığına dair raporlar, iki ülke arasında bir iş birliği olasılığını güçlendiriyor. Rutte, bu senaryoda Rusya’nın Avrupa’da NATO’yu oyalamak için harekete geçebileceğini öne sürerek, ittifakın hem Avrupa’da hem de Hint-Pasifik bölgesinde daha güçlü bir duruş sergilemesi gerektiğini vurguladı. Ancak, bu iddialar Çin ve Rusya tarafından resmi olarak doğrulanmadı; bu da spekülasyonların ötesine geçip geçemeyeceği konusunda şüphe yaratıyor.

Avrupa’nın savaş hazırlıkları, Rutte’nin NATO’yu güçlendirme çağrılarıyla uyumlu bir şekilde ilerliyor. İttifak, üye ülkelerin savunma harcamalarını GSYİH’nin %5’ine çıkarmayı hedeflerken, bu artışın Rusya’ya karşı caydırıcılık sağlaması amaçlanıyor. Putin’in Ukrayna’daki direnişi sürdürmesi ve ateşkes müzakerelerine mesafeli duruşu, bazı analistler tarafından Çin-Tayvan ekseninde bir stratejik hesap olarak yorumlanıyor. Putin’in, Rusya’nın askeri kapasitesini yeniden inşa ettiği ve Çin ile ortak bir cephe oluşturabileceği bir dönemde, Ukrayna’yı bir pazarlık kozu olarak kullanabileceği düşünülüyor. Yine de, bu teorinin kanıtlanması için somut verilere ihtiyaç var; mevcut bilgiler, daha çok NATO’nun risk değerlendirmelerine dayanıyor.

Sosyal medyada, Rutte’nin açıklamaları karışık tepkiler aldı. Bazıları, Çin ve Rusya’nın iş birliğini bir tehdit olarak görerek NATO’nun hazırlıklarını desteklerken, diğerleri bu söylemin Batı’nın militarizasyonunu körüklemek için bir bahane olduğunu savunuyor. Avrupa’daki savaş hazırlıklarının ekonomik yükleri ve halk üzerindeki etkileri de tartışma konusu. Uzmanlar, Çin’in Tayvan’a yönelik niyetlerinin belirsiz olduğunu ve Rusya’nın Avrupa’da aktif bir çatışmaya girme kapasitesinin abartılmış olabileceğini belirtiyor. Bu görüşler, NATO’nun stratejisinin temkinli bir şekilde ele alınması gerektiğini gösteriyor.

Rutte’nin uyarıları, NATO’nun küresel güvenlik tehditlerine karşı daha geniş bir vizyon benimsemesini gerektiriyor. Çin’in askeri modernizasyonu ve Rusya’nın savunma sanayisindeki büyümesi, ittifakı iki cephede hazırlık yapmaya zorluyor. Ancak, bu senaryonun gerçekleşip gerçekleşmeyeceği, Çin’in Tayvan’a yönelik hamlelerine ve Rusya’nın Ukrayna’daki stratejisine bağlı. Putin’in ateşkes konusundaki isteksizliği, Tayvan çatışmasının bir parçası olarak değerlendirilse de, bu bağlantının doğrudan kanıtlanamaması, spekülasyonlara açık bir alan bırakıyor. NATO’nun下一步 (bir sonraki adımı), bu riskleri dengelemek için diplomasi ve caydırıcılık arasında bir denge kurmak olacak gibi görünüyor.

Yorum & Analiz

Rutte’nin Çin’in Tayvan’a yönelik hamlesinin Rusya ile koordine olabileceği uyarısı, NATO’nun küresel tehdit algısını genişletme çabasını yansıtıyor. Ancak, bu senaryo spekülatif; Çin’in niyetleri ve Rusya’nın Avrupa’da aktif rol alma kapasitesi belirsiz. Avrupa’nın savaş hazırlıkları mantıklı bir önlem gibi görünse de, ekonomik ve toplumsal maliyetleri göz ardı edilemez. Putin’in ateşkes konusundaki direnci, Çin-Tayvan bağlantısına bağlansa da, bu daha çok Ukrayna’daki pozisyonunu koruma isteğinden kaynaklanabilir.

Sosyal medyadaki kutuplaşma, halkın hem tehdidi ciddiye aldığını hem de militarizasyonun risklerine şüpheyle yaklaştığını gösteriyor. Uzmanların temkinli yaklaşımı, NATO’nun abartılı bir senaryo üzerine hareket etme tehlikesine işaret ediyor. Çin ve Rusya’nın iş birliği olasılığı teorik olarak mümkün, ancak somut kanıtlar eksik. Uzun vadede, NATO’nun başarısı diplomasi ve caydırıcılık dengesine bağlı; aksi halde, bu söylem gerilimi artırabilir.

Kaynaklar: The Guardian, Reuters, AP News, BBC, Le Monde, The Washington Post, Al Jazeera, The Times, POLITICO, Euronews