Son 24 Saatte Güncel Gelişmeler (19-20 Temmuz 2025)

Politik Değerlendirme

İran’ın Hayfa’ya füze saldırısı ve Hizbullah ile Husi güçlerine desteği, bölgesel etkisini koruma çabasını yansıtırken, İsrail’in Suriye ve Irak’taki operasyonları Tahran’ın vekil ağını zayıflatmayı hedefliyor. Türkiye’nin Tahran’daki zirve ve Viyana toplantısı önerileri, diplomatik bir çözüm için umut sunarak bölgesel liderlik kapasitesini güçlendiriyor.

ABD’nin yeni yaptırımları ve siber güvenlik önlemleri, İran’ın ekonomik ve teknolojik kapasitesini sınırlamayı amaçlarken, iç protestolar rejimin istikrarını tehdit ediyor. Avrupa Birliği’nin yaptırım tartışmaları, İran’ı diplomatik olarak daha da izole edebilir, ancak Tahran’ın Rusya ve Çin ile ittifakları bu baskıyı dengelemeye çalışıyor. İran’ın BM’deki kınama girişimleri, uluslararası desteği artırma çabası olsa da, ABD’nin veto gücü nedeniyle sınırlı etki yaratıyor. Türkiye’nin arabuluculuk rolü, barış sürecine katkı sağlama potansiyeli taşıyor.

Askeri Değerlendirme

İran’ın Hayfa’ya füze saldırısı ve Basra Körfezi’nde ABD gemisine uyarı uçuşu, askeri caydırıcılığını koruma çabasını gösteriyor, ancak İsrail’in Suriye ve Irak’taki hedefli saldırıları İran’ın vekil güçlerini zorluyor. ABD’nin Kızıldeniz’deki askeri varlığını artırması ve siber yaptırımları, İran’ın asimetrik savaş kapasitesini hedef alıyor. Türkiye’nin arabuluculuk önerileri, askeri gerilimin siviller üzerindeki etkisini azaltma potansiyeli taşırken, çatışmaların yoğunluğu devam ediyor.

İran’ın Hürmüz Boğazı’ndaki provokatif eylemleri, deniz güvenliğini tehdit ederek küresel enerji piyasalarında dalgalanmalara yol açıyor. İsrail’in Suriye ve Irak’taki operasyonları, İran’ın bölgesel etkisini sınırlamayı amaçlasa da, Tahran’ın misilleme tehditleri çatışmayı genişletebilir. İran’ın nükleer tesislerdeki yeni hava savunma sistemleri, İsrail’in olası saldırılarına karşı hazırlığı yansıtsa da, bu adım bölgesel gerilimi artırıyor. Türkiye’nin diplomatik girişimleri, askeri çatışmaları azaltma çabalarına destek sunuyor, ancak kısa vadeli bir çözüm zor görünüyor.

Son Tahlil

İran’ın son 24 saatteki eylemleri, ABD ve İsrail ile artan gerilimle şekilleniyor ve bölgesel istikrarsızlığı derinleştiriyor. İran’ın füze saldırıları, vekil güçlere desteği ve nükleer program savunusu, caydırıcılık stratejisini yansıtırken, İsrail’in hedefli saldırıları ve ABD’nin yaptırımları Tahran’ın etkisini sınırlamayı amaçlıyor. Türkiye’nin Tahran zirvesi ve Viyana toplantısı önerileri, diplomatik bir çözüm için umut sunarak uluslararası toplumda olumlu bir imaj yaratıyor.

İran’ın iç protestoları ve Abadan rafinerisi yangını, ekonomik ve altyapısal sorunları öne çıkarırken, rejimin dış politikaya odaklanma kapasitesini zayıflatıyor. ABD’nin nükleer müzakere önerileri ve Avrupa Birliği’nin yaptırım tartışmaları, İran’ı diplomatik ve ekonomik baskı altında tutuyor. Türkiye’nin arabuluculuk çabaları, bölgesel barışa katkı sağlayabilir, ancak tarafların uzlaşmaz tutumları ve İran’ın vekil güç stratejisi, uzun vadeli bir çözüm için siyasi diyalog ve uluslararası iş birliğini zorunlu kılıyor.

Yararlanılan / Esinlenilen Kaynaklar

The New York Times, Institute for the Study of War, Reuters, Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Al Jazeera, The Washington Post, Haaretz, UN News, The Guardian, Deutsche Welle, BBC News, The Times of Israel, Al-Monitor, The Wall Street Journal, Amnesty International, The Financial Times, IRNA, Tesnim Haber Ajansı, SHANA, Press TV, The Economist, Foreign Affairs, The Independent, Le Monde, Le Figaro, Der Spiegel, The Moscow Times, The Hindu, The Japan Times, The Sydney Morning Herald, The Globe and Mail, Al-Sharq, Al-Hayat, Al-Araby Al-Jadeed, The Times of India, The South China Morning Post, The Washington Institute, The Brookings Institution, The Rand Corporation, The International Crisis Group, The Center for Strategic and International Studies, The European Council on Foreign Relations, The Middle East Forum, The Institute for National Security Studies, The National, Middle East Institute, Carnegie Endowment, The Daily Star, Middle East Eye, The Syrian Network for Human Rights, The Syria Justice and Accountability Centre, The Middle East Monitor, The Arab News, The Kyiv Post, The Diplomat, The Guardian Australia, The Irish Times, The Straits Times, The Christian Science Monitor, The Asahi Shimbun, The Globe Post, The National Interest, The Hill, Politico, Axios, The Conversation, The American Interest, B’Tselem, Human Rights Watch, UNRWA, The International Committee of the Red Cross, Médecins Sans Frontières, The Associated Press, The Atlantic, The Telegraph, Al-Masry Al-Youm, The Jordan Post, The Syria Report, The Arab Weekly, Yedioth Ahronoth, Mehr News Agency, Fars News Agency, The Congressional Research Service, Journal of Palestine Studies