Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi

1. Tanım ve Genel Bilgiler

Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi Nedir?
Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, NATO üyesi ülkeler ile ortak ülkeler arasında güvenlik ve savunma alanında işbirliğini güçlendirmek için 1997’de kurulan çok taraflı bir platformdur. NATO’nun Ortaklık için Barış (PfP) programına dayanarak, Avrupa ve Orta Asya’da barış, istikrar ve güvenliği desteklemek için siyasi ve askeri diyalog sağlar. Türkiye, NATO’nun kurucu üyelerinden biri olarak Konsey’de kilit bir rol oynar.

[](https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa-Atlantik_Ortakl%25C4%25B1k_Konseyi)[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Kuruluş Tarihi:
Konsey, 29 Mayıs 1997’de Portekiz’in Sintra kentinde yapılan toplantıyla kurulmuştur. Kuzey Atlantik İşbirliği Konseyi’nin (NACC) yerine geçmiş ve PfP programını tamamlayıcı bir yapı olarak oluşturulmuştur.

[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Merkez:
Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, Belçika’nın Brüksel şehrinde, NATO Genel Merkezi’nde faaliyet gösterir.

2. Hedefler ve İşlevler

Temel Hedef:
Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, NATO ve ortak ülkeler arasında güven artırıcı önlemler geliştirmeyi, barış koruma, kriz yönetimi ve bölgesel güvenlik konularında işbirliğini teşvik etmeyi amaçlar. Çok taraflı bir diyalog platformu olarak, Avrupa-Atlantik bölgesinde istikrarı destekler.

[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Başlıca İşlevler:

• Siyasi Diyalog: Güvenlik ve savunma politikaları için üye ve ortak ülkeler arasında görüş alışverişini sağlar.
• Barış Koruma: NATO misyonlarına ortak ülkelerin katılımını koordine eder.
• Eğitim ve Tatbikatlar: Ortak ülkelerin askeri kapasitesini güçlendirmek için eğitim programları düzenler.
• Güvenlik Tehditleri: Terörizm, siber güvenlik ve kitle imha silahlarının yayılmasını önleme gibi konularda işbirliğini destekler.
[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)[](http://www.secopedia.org/avrupa-atlantik-ortakligi/)

3. Üyeler ve İşbirlikleri

Üye Ülkeler:
Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, 31 NATO üyesi ve 20 ortak ülkeden oluşur. Ortak ülkeler arasında Avusturya, Finlandiya, İsveç, Ukrayna ve Gürcistan gibi PfP programına katılan devletler yer alır. Türkiye, 1952’den beri NATO üyesi olarak Konsey’de aktif bir konumdadır.

[](https://tr.wikipedia.org/wiki/Avrupa-Atlantik_Ortakl%25C4%25B1k_Konseyi)[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Ortak Ülkeler:
Ortak ülkeler, NATO’nun güvenlik hedeflerini paylaşan ve PfP programına katılan devletlerdir. Rusya ve Belarus, 2022’deki Ukrayna işgali sonrası Konsey’den askıya alınmıştır.

[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Üyelik Koşulları:
Konsey’e katılım, NATO üyeliği veya PfP programına dahil olma yoluyla gerçekleşir. Ortak ülkeler, NATO’nun güvenlik politikalarına uyum sağlamayı taahhüt eder.

4. Yönetim ve Organizasyon

Yönetim:
Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, NATO Genel Sekreteri’nin başkanlığında toplanır. Üye ve ortak ülkelerin temsilcileri, düzenli toplantılarda bir araya gelir.

[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Operasyonel Yapı:
Konsey, NATO Genel Merkezi’nde faaliyet gösterir. Toplantılar, dışişleri veya savunma bakanları düzeyinde ya da büyükelçi seviyesinde düzenlenir. İki yıllık eylem planları, Konsey’in faaliyetlerini yönlendirir.

[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Finansman:
Konsey’in faaliyetleri, NATO bütçesi ve üye ülkelerin katkılarıyla finanse edilir. Ortak ülkeler, katıldıkları projeler için kendi kaynaklarını sağlar.

5. Yetkiler ve Kısıtlamalar

Yetkiler:

• Diyalog Platformu: Güvenlik politikaları için çok taraflı bir forum sağlar.
• Operasyonel Destek: Ortak ülkelerin NATO misyonlarına katılımını kolaylaştırır.
[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Kısıtlamalar:

• Kararlar bağlayıcı değildir ve gönüllülük esasına dayanır.
• Ortak ülkeler, NATO’nun karar alma süreçlerinde oy hakkına sahip değildir.
• Finansman, ülkelerin kendi bütçelerine bağlıdır.
[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

6. Faaliyet Alanları ve Görevler

Barış Koruma ve Kriz Yönetimi:
Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, NATO’nun Kosova (KFOR) ve Afganistan’daki (ISAF) barış koruma misyonlarına ortak ülkelerin katılımını desteklemiştir. 2005’te İsveç’te düzenlenen ilk Güvenlik Forumu, bu tür misyonların tartışıldığı önemli bir etkinlik olmuştur.

[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)[](https://www.mfa.gov.tr/no_86---23-mayis-2005_-nato-avrupa-atlantik-ortaklik-konseyi-guvenlik-forumu-hk_.tr.mfa)

Eğitim ve İşbirliği:
Konsey, ortak ülkelerin askeri personelini eğitmek için tatbikatlar düzenler ve siber güvenlik, terörizmle mücadele gibi alanlarda koordinasyonu güçlendirir.

[](http://www.secopedia.org/avrupa-atlantik-ortakligi/)

7. Türkiye’nin Konumu

İlişkiler:
Türkiye, 1952’den beri NATO üyesi olarak Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi’nde karar alma süreçlerine katılır ve güvenlik politikalarına katkı sağlar.

[](https://www.mfa.gov.tr/no_86---23-mayis-2005_-nato-avrupa-atlantik-ortaklik-konseyi-guvenlik-forumu-hk_.tr.mfa)

Katılım:
Türkiye, Konsey aracılığıyla NATO’nun Afganistan’daki ISAF misyonunda liderlik rolleri üstlenmiş ve ortak ülkelerle diyalogu güçlendirmiştir.

[](https://www.mfa.gov.tr/no_86---23-mayis-2005_-nato-avrupa-atlantik-ortaklik-konseyi-guvenlik-forumu-hk_.tr.mfa)

Etkiler:
Türkiye’nin Konsey’deki rolü, NATO’nun Avrupa-Atlantik bölgesindeki güvenlik stratejilerine katkı sağlar ve bölgesel istikrarı destekler.

8. Tarihçe ve Başarılar

Tarihçe:

• 1991: Kuzey Atlantik İşbirliği Konseyi (NACC) kuruldu.
• 1994: Ortaklık için Barış (PfP) programı başlatıldı.
• 1997: Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, NACC’nin yerine geçti.
• 2005: İlk Güvenlik Forumu İsveç’te düzenlendi.
[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)[](https://www.mfa.gov.tr/no_86---23-mayis-2005_-nato-avrupa-atlantik-ortaklik-konseyi-guvenlik-forumu-hk_.tr.mfa)

Başarılar:

• NATO ve ortak ülkeler arasında güvenlik diyaloğunu güçlendirdi.
• Kosova ve Afganistan’daki barış koruma misyonlarına katkı sağladı.
[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

9. Karşılaşılan Zorluklar ve Eleştiriler

Zorluklar:

• Üye ve ortak ülkeler arasındaki siyasi farklılıklar, işbirliğini zorlaştırabilir.
• Rusya ve Belarus’un 2022’de askıya alınması, Konsey’in kapsamını etkilemiştir.
[](https://en.wikipedia.org/wiki/Euro-Atlantic_Partnership_Council)

Eleştiriler:

• Ortak ülkelerin sınırlı etkisi, tam entegrasyonu engeller.
• NATO’nun politik öncelikleri, bazı ortak ülkelerce tartışılmıştır.

10. Geleceğe Bakış

Gelişim:
Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi, siber güvenlik ve terörizm gibi yeni tehditlere karşı işbirliğini artırabilir.

Küresel Rol:
Konsey, NATO’nun küresel güvenlik politikalarında diyalog platformu olarak önemini koruyacaktır.

Faydalanılan Kaynaklar:
T.C. Dışişleri Bakanlığı, T.C. Millî Savunma Bakanlığı, NATO Resmi Web Sitesi, Vikipedi, Atlantic Council