İngiltere Hükümeti, Hamas’ın Terör Listesinden Çıkarılma Talebini Reddetti

İngiltere hükümeti, Filistinli grup Hamas’ın 2021’de terör örgütü olarak sınıflandırılmasına karşı yaptığı itirazı geri çevirdi. İçişleri Bakanlığı, Hamas’ın Birleşik Krallık’taki yasaklanmış terör örgütleri listesinden çıkarılma başvurusunun başarısız olduğunu 11 Temmuz 2025’te duyurdu. Bakanlık sözcüsü, hükümetin bu listeyi düzenli olarak gözden geçirdiğini belirtirken, Hamas’ın listedeki yerini koruduğunu doğruladı. Karar, Hamas’ın Ekim 2023’te İsrail’e yönelik saldırıları ve bölgedeki devam eden çatışmalar ışığında, İngiltere’nin terörle mücadele politikalarında istikrarlı bir duruş sergilediğini ortaya koyuyor. Ancak, kararın hukuki ve ahlaki boyutları, sosyal medyada ve uzmanlar arasında yoğun bir tartışma başlattı.

Hamas, 2021’de dönemin İçişleri Bakanı Priti Patel tarafından tamamen terör örgütü olarak tanımlanmıştı. Bu karar, grubun askeri kanadı Al-Qassam Tugayları’nın 2001’den beri yasaklanmış olmasına rağmen, siyasi kanadını da kapsayacak şekilde genişletilmişti. Patel, Hamas’ın siyasi ve askeri kanatları arasındaki ayrımın “yapay” olduğunu ve grubun tek bir terör örgütü olarak ele alınması gerektiğini savunmuştu. Hamas’ın son itirazı, Londra merkezli Riverway Law firması tarafından hazırlandı ve grubun uluslararası ilişkiler sorumlusu Mousa Abu Marzouk’un tanık ifadesine dayanıyordu. Başvuru, Hamas’ın Filistin’in özgürlüğü için bir direniş hareketi olduğunu ve Birleşik Krallık için tehdit oluşturmadığını iddia ederek, yasaklamanın insan haklarını ihlal ettiğini öne sürdü.

İçişleri Bakanı Yvette Cooper, Hamas’ın 7 Ekim 2023’teki “vahşi terör saldırısını” gerçekleştiren bir örgüt olduğunu vurgulayarak, hükümetin bu görüşünü sürdürdüğünü belirtti. Terörle Mücadele Yasası’nın 4. maddesi uyarınca Cooper’a 90 gün içinde yanıt verme zorunluluğu getiren karar, Hamas’a Proscribed Organisations Appeal Commission’a (Yasaklanmış Örgütler Temyiz Komisyonu) itiraz hakkı tanıyor. Hukuki süreçte, kararın adil olup olmadığı yargı incelemesine açık olacak. Hükümetin tutumu, Hamas’ın eylemlerini “İsrail’e yönelik sistematik saldırılar” olarak tanımlamaya devam etmesiyle şekilleniyor; bu da kararın politik bir boyut taşıdığını düşündürüyor.

Hamas’ın başvurusu, grubun Birleşik Krallık’ta ifade özgürlüğünü kısıtladığını ve uluslararası hukuka aykırı olduğunu savundu. Hukuki belgelerde, yasaklamanın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (ECHR) 10. (ifade özgürlüğü) ve 11. (toplanma özgürlüğü) maddelerini ihlal ettiği iddia edildi. Ayrıca, Hamas’ın İngiltere’ye tehdit oluşturmadığı ve İsrail’e karşı meşru bir direniş yürüttüğü öne sürüldü. Bu argümanlar, Güney Afrika’daki Afrika Ulusal Kongresi (ANC) ve Kuzey İrlanda’daki İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) gibi grupların zamanla siyasi aktörlere dönüşmesini örnek göstererek, yasaklamanın barış sürecini engellediğini savundu. Ancak, İngiltere hükümeti bu karşılaştırmaları reddediyor ve Hamas’ın eylemlerini insan hakları ihlalleriyle ilişkilendiriyor.

Kararın arka planında, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e düzenlediği saldırı yer alıyor. Bu saldırıda, 1.200’den fazla kişi öldü ve 250’den fazla kişi rehin alındı; bu da uluslararası toplumun Hamas’a yönelik tutumunu sertleştirdi. İngiltere, ABD, AB ve Avustralya gibi ülkeler Hamas’ı terör örgütü olarak tanıyor ve bu statü, grubun finansmanını kesme ve destekçilerini cezalandırma yetkisi veriyor. Hamas’ın hukuki başvurusu, sosyal medyada yoğun tartışmalara yol açtı; bazı kullanıcılar kararı “insan haklarına aykırı” bulurken, diğerleri Hamas’ın eylemlerini haklı çıkarmaya yönelik bir çaba olarak gördü.

Uzmanlar, kararın jeopolitik etkilerine dikkat çekiyor. Hamas’ın başvurusu, İngiltere’nin İsrail’e verdiği desteği ve Filistin meselesindeki tarafsızlığını sorgulayan bir bağlamda değerlendiriliyor. Bazı akademisyenler, İngiltere’nin Hamas’a karşı daha incelikli bir yaklaşım benimsemesi gerektiğini savunurken, muhalefet liderleri kararı destekliyor. Muhafazakâr Parti’nin gölge adalet bakanı, başvuruyu “iğrenç” bulduğunu belirtirken, gölge içişleri bakanı, insan hakları yasalarının teröristleri korumaya yönelik kullanıldığını eleştirdi. Bu görüşler, kararın politik ve hukuki boyutlarını karmaşık hale getiriyor.

Kararın uygulanabilirliği konusunda da soru işaretleri var. Hamas’ın yasaklanmış statüsü, Birleşik Krallık’ta grup üyeliği, destek beyanı veya sembollerinin teşhirinin 14 yıla kadar hapis cezasıyla sonuçlanmasına neden oluyor. Riverway Law firmasının pro bono çalışması, hukuki sürecin finansal kısıtlamalara rağmen ilerleyebileceğini gösteriyor. Ancak, hükümetin düzenli gözden geçirme taahhüdü, Hamas’ın gelecekte yeni bir başvuru yapma şansını açık bırakıyor. Bu durum, kararın nihai olmadığını ve uzun vadeli bir tartışmaya yol açabileceğini ima ediyor.

Sosyal medyada, karar hem destek hem de eleştiri aldı. Bazıları, Hamas’ın terör listesinden çıkarılmasının barış sürecini destekleyeceğini savunurken, diğerleri 7 Ekim saldırılarından dolayı grubun statüsünün değişmemesi gerektiğini düşünüyor. Bu kutuplaşma, İngiltere’nin Ortadoğu politikalarının halk nezdindeki algısını yansıtıyor. Ayrıca, Hamas’ın iddiaları ve hükümetin tepkisi, Filistin-İsrail çatışmasındaki uluslararası tutumların bir aynası olarak görülüyor.

Hukuki süreçte bir sonraki adım, Proscribed Organisations Appeal Commission’a yapılacak itiraz olacak. Eğer komisyon kararı tersine çevirirse, bu İngiltere’nin terör tanımı ve insan hakları politikalarında bir dönüm noktası olabilir. Ancak, mevcut hükümetin tavrı ve uluslararası baskılar, bu ihtimali zorlaştırıyor. Uzmanlar, kararın Gazze’deki insani krizi veya ateşkes görüşmelerini doğrudan etkilemeyeceğini, ancak İngiltere’nin diplomatik pozisyonunu tartışmaya açacağını belirtiyor.

Yorum & Analiz

İngiltere’nin Hamas’ın itirazını reddetmesi, terörle mücadele politikalarında tutarlı bir duruş sergileme çabasını yansıtıyor. Ancak, kararın politik motivasyonları göz ardı edilemez; İsrail’e verilen destek ve Filistin meselesindeki tarafsızlık eksikliği, eleştirilerin temelini oluşturuyor. Hamas’ın ifade özgürlüğü ve uluslararası hukuk argümanları, teorik olarak geçerli olsa da, 7 Ekim saldırıları bu iddiaların inandırıcılığını zedeliyor. Hükümetin “yapay ayrım” gerekçesi, siyasi kanadın da terör statüsüne alınmasını haklı gösterse de, bu yaklaşım ANC ve IRA gibi örneklerle çelişiyor.

Hukuki süreçte temyiz hakkı, kararın kesin olmadığını gösteriyor; bu, Hamas’ın savunmasını güçlendirebilir, ancak mevcut uluslararası konsensüs ve hükümetin sert tutumu, başarı şansını düşürüyor. Sosyal medyadaki kutuplaşma, halkın konuya duygusal bir bağla yaklaştığını ve İngiltere’nin Ortadoğu politikalarının sorgulandığını ortaya koyuyor. Uzmanların nüanslı yaklaşım çağrısı, kararın tek taraflı olmadığını, ancak diplomatik bir çözüm için yeterli esnekliği sunmadığını düşündürüyor.

Uzun vadede, bu karar İngiltere’nin insan hakları taahhütlerini ve terör tanımını yeniden değerlendirmesine yol açabilir. Ancak, Gazze’deki insani krizin derinleşmesi ve ateşkes görüşmelerindeki belirsizlik, kararın pratik etkisini sınırlı kılıyor. Hamas’ın argümanları, Filistin direnişini meşrulaştırma çabası olarak görülebilir, fakat 7 Ekim’in vahşeti, bu çabayı gölgeliyor. Sonuç, İngiltere’nin jeopolitik dengelerdeki pozisyonuna ve uluslararası baskılara bağlı olacak.

Kaynaklar: The Telegraph, The Irish News, The Sydney Morning Herald, The Times of India, El País, Russia Today, Voice of America, The Jordan Times, The Straits Times, South African Broadcasting Corporation