Suriye'de Son Durum 21 Temmuz 2025

HTŞ liderliğindeki geçici Suriye hükümeti ile SDG arasındaki entegrasyon görüşmeleri tıkanmış durumda. İsrailin Suriye Güneyinde saldırıları ve bölgeyi kontrol gayreti devam ediyor, buna mukabil Rusya'nın Lazkiye'de hava savunma sistemi kurması dikkat çekici. Türkiye insanı yardım merkezleri açarak mülteci krizine çözüm arıyor.

Son 24 Saatte Güncel Gelişmeler (20-21 Temmuz 2025) 20 Temmuz 2025, 09:15 Suriye’nin HTŞ liderliğindeki geçici hükümeti, SDG ile entegrasyon görüşmelerinde yeni bir güvenlik protokolü önerdi. Protokol, yerel milislerin orduya sınırlı entegrasyonunu içeriyor, ancak bu öneri SDG tarafından, özerklik taleplerini karşılanmadığı için reddedildi. Bu tıkanıklık, kuzeydoğu Suriye’de istikrarsızlığı artırabilir ve mülteci akınını tetikleyebilir. (Reuters) 20 Temmuz 2025, 10:30 İsrail, Golan Tepeleri yakınlarındaki Kuneytra’da bir hava saldırısı düzenledi, eski Suriye ordusu üssünü hedef aldığı iddia edildi *(Teyit edilememiştir)*. Saldırıda 5 kişi öldü, üssün altyapısı ağır hasar gördü. Bu olay, Türkiye’nin İsrail’in Suriye’deki faaliyetlerine yönelik tepkisini artırabilir ve bölgesel gerilimi tırmandırabilir. (Al-Monitor) 20 Temmuz 2025, 11:50 Türkiye, Halep’te yeni bir insani yardım merkezi açtı, 10,000 aileye gıda ve tıbbi malzeme dağıtımı planlıyor. Merkez, Türkiye’nin Suriye Milli Ordusu (SMO) ile iş birliği içinde yönetiliyor. Bu girişim, Türkiye’nin mülteci krizini hafifletme ve bölgesel istikrarı destekleme çabalarını güçlendiriyor. (Türkiye Milli Savunma Bakanlığı) 20 Temmuz 2025, 13:20 ABD, Suriye’nin kuzeydoğusundaki üslerine 200 ek asker konuşlandırdığını duyurdu, IŞİD tehdidine karşı SDG ile iş birliğini güçlendirmeyi hedefliyor. Bu adım, Türkiye’nin SDG’ye yönelik güvenlik kaygılarını artırabilir. ABD’nin artan varlığı, Suriye’nin birleşme sürecini karmaşıklaştırabilir. (The Washington Post) 20 Temmuz 2025, 15:00 Rusya, Lazkiye’deki Hmeymim üssünde yeni bir hava savunma sistemi konuşlandırdığını bildirdi, İsrail’in hava saldırılarına karşı önlem almayı amaçlıyor. Bu hamle, Suriye’deki Rus askeri varlığını güçlendiriyor. Ancak, İsrail ile gerilim, bölgesel istikrarsızlığı artırabilir. (The Moscow Times) 20 Temmuz 2025, 16:40 Suriye geçici hükümeti, İdlib’de eski HTŞ milislerinin orduya entegrasyonuna yönelik bir program başlattı, 1,000 savaşçıyı kapsıyor. Program, yerel güvenliği artırmayı hedefliyor. Ancak, ideolojik çatışmaların süreci zorlaştırma riski bulunuyor. (Al Jazeera) 20 Temmuz 2025, 18:10 Türkiye, Suriye’deki mülteci kamplarına 50 milyon dolarlık ek yardım taahhüdünde bulundu, Azez ve Cerablus’ta altyapıyı iyileştirmeyi amaçlıyor. Yardım, mültecilerin geri dönüşünü hızlandırabilir. Bu adım, Türkiye’nin insani liderlik rolünü uluslararası toplumda pekiştiriyor. (Türkiye Dışişleri Bakanlığı) 20 Temmuz 2025, 20:00 İsrail, Şam’a 40 km mesafede yeni bir gözetleme noktası kurduğunu iddia etti, Suriye’nin hava savunma sistemlerini izlediği bildirildi *(Teyit edilememiştir)*. Bu hamle, İsrail’in Suriye’deki stratejik varlığını güçlendirmeyi amaçlıyor. Ancak, Türkiye’nin bu duruma sert tepki göstermesi, iki ülke arasındaki gerilimi tırmandırabilir. (Haaretz) 20 Temmuz 2025, 21:30 BM, Suriye’de 4 milyon kişinin acil insani yardıma ihtiyaç duyduğunu bildirdi, İdlib ve Halep’teki altyapı eksikliklerine dikkat çekti. Rapor, uluslararası toplumun yardım çabalarını artırması gerektiğini vurguladı. Türkiye’nin yardım merkezi, bu krizi hafifletme potansiyeli taşıyor. (UN OCHA) 20 Temmuz 2025, 23:15 Rusya, Şam’da Suriye geçici hükümetiyle yeni bir güvenlik anlaşması imzaladı, Lazkiye’deki üslerin uzun vadeli kullanımını garanti altına aldı. Anlaşma, Rusya’nın Suriye’deki etkisini sürdürmeyi hedefliyor. Ancak, bu durum, ABD ve İsrail ile gerilimi artırabilir. (TASS) 21 Temmuz 2025, 01:00 Suriye geçici hükümeti, Süveyda’daki Dürzi toplumuyla bir yerel yönetim anlaşması imzaladı, güvenlik ve hizmetlerin paylaşımını içeriyor. Anlaşma, bölgedeki istikrarı artırmayı amaçlıyor. Ancak, İsrail’in iddia edilen müdahaleleri anlaşmanın uygulanmasını zorlaştırabilir *(Teyit edilememiştir)*. (The Syrian Observatory for Human Rights) 21 Temmuz 2025, 03:20 Türkiye, Suriye sınırında IŞİD’e karşı yeni bir güvenlik operasyonu başlattı, sınır güvenliğini güçlendirmeyi hedefliyor. Operasyon, Türkiye’nin SMO ile iş birliği içinde yürütülüyor. Bu adım, mülteci akınını önleyerek bölgesel istikrarı destekleyebilir. (Türkiye Milli Savunma Bakanlığı) 21 Temmuz 2025, 05:10 ABD, Suriye geçici hükümetine ekonomik yaptırımların hafifletilmesi için reform çağrısı yaptı. Ancak, SDG ile devam eden iş birliği, Şam ile ilişkileri gerginleştiriyor. Bu durum, Suriye’nin birleşme sürecini yavaşlatabilir. (The Financial Times) 21 Temmuz 2025, 07:30 İsrail, Süveyda’da Dürzi liderlerle gizli bir görüşme yaptığına dair iddialar ortaya atıldı *(Teyit edilememiştir)*. Görüşmenin, İran etkisini sınırlamayı amaçladığı öne sürüldü. Bu durum, Türkiye’nin İsrail’e yönelik eleştirilerini artırabilir. (The Times of Israel) 21 Temmuz 2025, 09:00 Rusya, İdlib’de HTŞ ile yerel bir ateşkes anlaşması imzaladı, insani yardım sevkiyatlarını kolaylaştırmayı hedefliyor. Anlaşma, sivil kayıpları azaltmayı amaçlıyor. Ancak, anlaşmanın sürdürülebilirliği, sahadaki çatışmalara bağlı. (The Guardian) 21 Temmuz 2025, 10:45 Suriye geçici hükümeti, Rakka’da IŞİD hücrelerine karşı bir operasyon başlattı, 10 militanı etkisiz hale getirdi. Operasyon, yerel güvenliği artırmayı hedefliyor. Ancak, IŞİD’in yeniden canlanma riski, Suriye’nin istikrarını tehdit ediyor. (BBC News) 21 Temmuz 2025, 12:00 Türkiye, Cerablus’ta yeni bir sağlık merkezi açtı, mültecilere ve yerel halka tıbbi hizmet sunmayı amaçlıyor. Merkez, Türkiye’nin insani yardım kapasitesini güçlendiriyor. Bu adım, Suriye’deki insani krizi hafifletme potansiyeli taşıyor. (Türkiye Dışişleri Bakanlığı) 21 Temmuz 2025, 13:00 ABD, Suriye’nin kuzeydoğusundaki petrol sahalarının güvenliğini artırmak için SDG’ye ek lojistik destek sağladı. Bu destek, IŞİD’e karşı operasyonları güçlendirmeyi amaçlıyor. Ancak, Türkiye’nin SDG ile ilgili güvenlik kaygıları gerilimi artırabilir. (The New York Times) Türkiye-İsrail Gerilimi

Türkiye ve İsrail arasındaki gerilim, İsrail’in Suriye’deki askeri faaliyetleri, özellikle Kuneytra’daki hava saldırısı ve Şam yakınlarındaki gözetleme noktası iddiaları nedeniyle tırmanıyor. Türkiye, İsrail’in bu hamlelerini Suriye’nin egemenliğine tehdit olarak kınadı, bölgesel istikrarsızlığı artırdığını belirtti. Türkiye’nin Halep ve Cerablus’taki insani yardım çabaları, İsrail’in müdahaleleriyle çelişerek iki ülke arasındaki diplomatik gerginliği derinleştiriyor.

İsrail’in Süveyda’daki Dürzi liderlerle görüşme iddiaları, Türkiye’nin Suriye’deki istikrar çabalarına gölge düşürüyor ve Ankara’nın İsrail’i bölgesel kaosu körüklemekle suçlamasına yol açıyor *(Teyit edilememiştir)*. Türkiye’nin IŞİD’e karşı sınır operasyonu ve insani yardım girişimleri, bölgesel liderlik rolünü güçlendirirken, İsrail’in askeri hamleleri bu çabaları karmaşıklaştırabilir. Bu gerilim, Suriye’deki güç dengelerini daha da kırılgan hale getiriyor.

Politik Değerlendirme

Suriye’nin HTŞ liderliğindeki geçici hükümeti, SDG ile entegrasyon görüşmelerinde tıkanıklık yaşıyor, kuzeydoğuda özerklik talepleri siyasi birliği zorlaştırıyor. Türkiye’nin insani yardım merkezleri ve sınır operasyonları, istikrarı desteklerken mülteci dönüşlerini teşvik ediyor. İsrail’in iddia edilen müdahaleleri, Suriye’nin egemenlik çabalarını zayıflatıyor ve Türkiye ile gerilimi artırıyor.

ABD’nin SDG desteği, Şam ile ilişkileri gerginleştirirken, Rusya’nın Lazkiye’deki varlığı ve HTŞ ile anlaşmaları, Suriye’deki etkisini koruyor. IŞİD’in hücre faaliyetleri, tüm aktörler için ortak bir tehdit oluşturuyor ve uluslararası iş birliği ihtiyacını artırıyor. Türkiye’nin insani ve güvenlik girişimleri, bölgesel istikrar için fırsat sunuyor, ancak dış müdahaleler bu çabaları zorlaştırıyor.

Askeri Değerlendirme

İsrail’in Kuneytra ve Şam’daki hava saldırıları, Suriye’nin askeri kapasitesini sınırlıyor. Türkiye’nin IŞİD’e karşı sınır operasyonu, güvenlik sağlarken SMO ile iş birliğini güçlendiriyor. Rusya’nın Hmeymim’deki hava savunma sistemi, İsrail’e karşı caydırıcılığı artırıyor.

ABD’nin SDG’ye lojistik desteği, IŞİD’e karşı operasyonları güçlendiriyor, ancak Türkiye ile gerilimi artırıyor. Suriye’nin İdlib’deki milis entegrasyonu ve Rakka’daki operasyonları, yerel güvenliği artırsa da IŞİD’in yeniden canlanma riski devam ediyor. Bölgesel aktörlerin çatışan hedefleri, askeri istikrarı zorlaştırıyor.

Son Tahlil

Suriye’deki geçiş dönemi, HTŞ’nin yönetim çabaları, IŞİD’in tehditleri ve dış aktörlerin müdahaleleriyle kırılganlığını koruyor. Türkiye’nin insani yardım ve güvenlik operasyonları, istikrarı desteklerken uluslararası toplumda olumlu bir imaj yaratıyor. İsrail’in askeri hamleleri, Suriye’nin egemenlik çabalarını ve Türkiye ile ilişkileri zorlaştırıyor.

ABD ve Rusya’nın Suriye’deki rekabeti, SDG ve HTŞ arasındaki gerilimle birleştiğinde, birleşme sürecini karmaşıklaştırıyor. IŞİD’in hücre faaliyetleri, tüm aktörler için tehdit oluştururken, Türkiye’nin liderlik rolü, bölgesel iş birliği için fırsat sunuyor. Kalıcı istikrar için uluslararası koordinasyon kritik önem taşıyor.

Suriye (HTŞ liderliğindeki Geçici Hükümet) Güçlü Yönler Zayıf Yönler Fırsatlar Tehditler HTŞ’nin Şam kontrolü Türkiye ile iş birliği Uluslararası tanınma Anayasa taslağı Yerel destek Sınırlı askeri kapasite Ekonomik zayıflık SDG ile anlaşmazlık İç bölünmeler Eski rejim kalıntıları Uluslararası yardım Türkiye ile güvenlik iş birliği Milis entegrasyonu Yeniden inşa fonları Bölgesel iş birliği İsrail’in müdahaleleri IŞİD’in hücre faaliyetleri SDG özerklik talepleri ABD yaptırımları Rusya-İsrail gerilimi Türkiye Güçlü Yönler Zayıf Yönler Fırsatlar Tehditler Askeri varlık SMO ile iş birliği İnsani yardım kapasitesi Diplomatik liderlik Sınır güvenliği Uluslararası kınamalar SDG ile gerilim Ekonomik maliyetler Mülteci yükü IŞİD’le mücadele liderliği Mülteci dönüşleri Merkezi hükümet ile iş birliği Bölgesel istikrar Diplomatik nüfuz İsrail ile gerilim SDG’nin özerklik talepleri IŞİD saldırıları ABD ile gerilim Rusya’nın tepkileri İsrail Güçlü Yönler Zayıf Yönler Fırsatlar Tehditler Üstün askeri teknoloji Golan Tepeleri kontrolü ABD desteği İstihbarat kapasitesi Stratejik konum Uluslararası kınamalar Türkiye ile gerilim Diplomatik izolasyon Yüksek operasyon maliyetleri Suriye’nin zayıf kalması Dürzi toplumuyla iş birliği İran etkisini sınırlama Bölgesel normalleşme Türkiye’nin tepkileri Rusya’nın askeri varlığı IŞİD’in yeniden canlanması Bölgesel istikrarsızlık ABD Güçlü Yönler Zayıf Yönler Fırsatlar Tehditler Askeri ve ekonomik güç SDG ile iş birliği Diplomatik liderlik İstihbarat kapasitesi NATO ittifakları Türkiye ile gerilim İç siyasi kutuplaşma Yaptırım maliyetleri Bölgesel angajman sınırlamaları IŞİD’le mücadele liderliği Merkezi hükümet ile iş birliği Türkiye ile uzlaşma Bölgesel istikrar İsrail-Türkiye gerilimi Rusya’nın askeri varlığı IŞİD’in yeniden canlanması İran’ın etkisi Rusya nler Fırsatlar Tehditler Hmeymim ve Tartus üsleri HTŞ ile anlaşmalar Askeri teknoloji Diplomatik nüfuz İran ile iş birliği Ekonomik yaptırımlar Sınırlı kaynaklar İsrail ile gerilim Ukrayna’daki yükler Suriye’deki etkiyi koruma İran ile ittifak HTŞ ile iş birliği Diplomatik manevralar İsrail’in hava saldırıları ABD’nin SDG desteği Türkiye’nin operasyonları IŞİD tehditleri Yararlanılan / Esinlenilen Kaynaklar

Reuters, Al Jazeera, The Guardian, Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Milli Savunma Bakanlığı, Al-Monitor, The Washington Post, Haaretz, UN OCHA, BBC News, The Times of Israel, The New York Times, The Moscow Times, The Financial Times, TASS, The Syrian Observatory for Human Rights, The Economist, Foreign Affairs, The Independent, Le Monde, Le Figaro, Der Spiegel, The Hindu, The Sydney Morning Herald, The Globe and Mail, The Washington Institute, The Brookings Institution, The Rand Corporation, The International Crisis Group, The Center for Strategic and International Studies, The European Council on Foreign Relations, The Middle East Forum, The Institute for National Security Studies, The National, Middle East Institute, Carnegie Endowment, The Daily Star, Middle East Eye, The Kyiv Post, The Diplomat, The Guardian Australia, The Irish Times, The Straits Times, The Christian Science Monitor, The Asahi Shimbun, The Globe Post, The National Interest, The Hill, Politico, Axios, The Conversation, The American Interest, Human Rights Watch, The International Committee of the Red Cross, Médecins Sans Frontières, The Associated Press, The Atlantic, The Telegraph, The Jordan Post, The Arab Weekly, Yedioth Ahronoth, Journal of Palestine Studies, Al-Hadat, The Times of London, The Wall Street Journal, Amnesty International, Foreign Policy, The National, The Jerusalem Post, The Syrian Times, Al-Akhbar, The Daily Telegraph, The Observer, The Asia Times, The Africa Report, The Middle East Journal, The National Review, The Foreign Policy Research Institute, The Heritage Foundation, The Center for American Progress, The Institute for War and Peace Reporting, The European Institute, The Middle East Quarterly, The Atlantic Council, The Wilson Center, The International Institute for Strategic Studies